Yeşil OSB Nedir?

Sanayileşmeyle birlikte baş gösteren iklim krizi ve küresel ısınma problemine karşı sürdürülebilir kalkınma anlayışı hakim olmuştur. Bu çerçevede devletler; sanayi uygulamalarının dönüşümü için köklü adımlar atmaya başlamıştır. Bugün itibarıyla 400 adet OSB bulunan ülkemizde de Yeşil OSB Sertifikasyon Projesi hayata geçirilmiş olup karbon emisyonunu azaltmak üzere belirlenen resmi hedeflerin gerçekleştirilmesi amaçlanmaktadır.

Yeşil OSB Nedir?

Yeşil OSB kavramı 04/04/2023 tarihinde Organize Sanayi Bölgeleri Kanunundaki tanımlara eklenerek mevzuattaki yerini almıştır. Buna göre Yeşil OSB; kaynak ve enerji verimliliği, yalın üretim, endüstriyel atık işbirliği ve çevreye duyarlı uygulamaları ile öne çıkan çevresel, ekonomik, sosyal ve yönetimsel açıdan Bakanlıkça belirlenen kriterler çerçevesinde Türk Standardları Enstitüsü tarafından sertifikalandırılan OSB’leri ifade eder.

Yeşil OSB Avantajları

Yeşil OSB’ler kaynak, enerji, atık yönetimi ve iyi üretim uygulamalarıyla milyonlarca lira tasarruf potansiyeline sahip olmanın yanı sıra; kurumsallaştırılmış yönetim modelleri, ekonomik büyümeye ilişkin geliştirmeler ve sosyal koşulların iyileştirilmesi sayesinde hem tüzel kişiliğinin, hem katılımcılarının, hem de bulundukları coğrafi bölgenin refah ve kalkınma seviyesini yükseltecektir.

Yeşil OSB’ler ayrıca uluslararası finans örgütleri ve kamu kurumları tarafından kredilendirmeye en uygun ve öncelikli adaylar olduğu görülmektedir. 04/04/2023 tarihinde OSB Kanununa eklenen cümle ile Yeşil OSB kriterlerini sağlamak üzere OSB’ler tarafından hazırlanan projelerin Bakanlıkça öncelikle değerlendirileceği düzenlenmiştir.

Türkiye'de Yeşil OSB Projeleri

Türkiye'de Yeşil OSB projeleri Türk Standartları Enstitüsü ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ortak yürütmektedir. Kurumların hazırladığı rehberlerde çeşitli ön kriter ve performans göstergeleri belirlenmiş, ayrıca gerçekleşecek yeşil dönüşümün sürdürülebilmesi için denetim mekanizmaları düzenlenmiştir. Yeşil OSB Sertifikasyonu ve devam eden süreç yerel ve ulusal düzenlemelere uygun bir şekilde yönetilmelidir.

Çevrenin Korunması ve Yeşil Dönüşüm

Yeşil OSB dönüşüm sürecinin en önemli kısmını çevresel göstergeler yani çevrenin korunması için getirilmiş standartlara uyum oluşturmaktadır. Yeşil OSB belgesi puanlandırma sisteminde puanların %39’u çevresel kriterlere ayrılmıştır. Bu sebeple hem OSB tüzel kişiliğinin hem de OSB katılımcı firmaların çevresel yönetim ve altyapı bakımından geliştirilmesi ve ilgili sertifikaları kazanmalarının sağlanması önem taşımaktadır.

Yenilenebilir Enerji ve Verimlilik

Yeşil OSB'lerde yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği öncelikli hususlardandır. Karbon emisyonu hedeflerine ulaşılabilmesi açısından temiz ve yenilebilir enerji altyapılarının kurulması ve teşviki önem arz etmektedir. Yeşil OSB’lerin temiz ve verimli enerji sistemlerine geçişinde enerji hukuku ve ilgili mevzuata uyum sağlanması gerekmektedir.

Atık Yönetimi ve Endüstriyel Simbiyoz Sistemleri

Endüstriyel simbiyoz sistemleri ile birbirlerine yakın işletmelerin malzeme, enerji, su ve üretim süreci atıklarının fiziksel olarak değişimi ile kaynak ve enerji kullanımında verimlilik sağlanır. OSB'lerin atık yönetimi ve geri dönüşüm uygulamaları açısından geliştirilmesi çevresel etkilerinin minimuma indirilmesinin yanı sıra ekonomik verimlilik de sağlar. Yeşil OSB’lerde atık yönetimine ilişkin göstergeler söz konusu olup bu sistemlerin mevzuatlara uygunluğu, bölgenin bu açıdan ideal şekilde planlanması fark yaratmaktadır.

Yeşil OSB'ler, sürdürülebilirlik, temiz üretim ve yeşil dönüşüm açısından önemli bir gelişmedir. Bu konuda uluslararası ölçekte alınan aksiyonlar hız kazanmış olup ülkemiz sanayisinin de bu rekabete katılması gelecek nesillere aktarılacak miras ve kalkınma açısından fark yaratacaktır. Dünya finansman örgütleri de çevresel sürdürülebilirlik projelerini öncelemektedir.